Tare da yawancin ƙasashen yammacin duniya da ake amfani da su a cikin kayan aikin soja ga Ukraine da Isra’ila, China ce ta sake satar haske a cikin hulɗar tattalin arziki tare da ɗaya daga cikin yankunan da aka fi fama da su – Afirka.
Sabon dandalin tattaunawa kan hadin gwiwar China da Afirka (FOCAC) wanda aka bude a makon farko na watan Satumba – taron farko da aka yi a kai tsaye bayan COVID ya samu halartar shugabannin kasashe ko gwamnatoci akalla dozin biyu.
An kalli taron a matsayin wani ma’aunin alakar kasar Sin da Afirka.
Taron na FOCAC na nufin nuna yadda birnin Beijing ke samun ci gaba a duniya duk da karuwar rashin jin dadin da Amurka ke samu a kan yadda kasar China ke da karfin fada a ji musamman a tsakanin ‘yan kasashen kudancin duniya.
Don haka wannan dandalin na shekara-shekara uku, ya kasance mafificin kalandar diflomasiyya mafi yawan shugabannin Afirka na kusan kwata na karni tun lokacin da aka kaddamar da taron a shekara ta 2000, a cewar masanin tattalin arziki.
Duba nan:
- Najeriya da zabin kasar China _ Zainab Suleiman Okino
- Najeriya ta yi nasarar jawo hannun jarin $115m a kasashen waje
- China expands economic engagement with Africa
Babban damar Afirka
Yayin da aka kai ga FOCAC an sami shakku sosai kan yawan alkawurran da kasar China ta dauka. Shugaban kasar China Xi Jinping ya bude taron dandalin tattaunawa kan batutuwan da suka ji bacin rai da nuna bacin ransu kan dala biliyan 51, na samar da tallafin kudi ga kasashen Afirka nan da shekaru uku masu zuwa, wanda ya zarce taron da aka yi na karshe a lokacin COVID-19.
Xi ya kuma yi alkawarin kebe wasu kasashe 33 mafi karancin ci gaban Afirka daga harajin shigo da kayayyaki don “taimakawa wajen mayar da babbar kasuwar kasar China babbar dama ta Afirka”.
Ya yi alkawarin bayar da gudummawar Yuan biliyan (kimanin dala miliyan 140 da ƙari) don taimakon soja.
Shugaba Xi, ya ba da tabbacin cewa, “Tarihinmu ba zai koma zamanin mulkin mallaka da yakin sanyi ba. Bai kamata Afirka ta zama fagen kokawa ga manyan kasashe ba.”
Firaminista Li ya jaddada aniyar kasar China na gaggauta yin shawarwari da rattaba hannu kan yarjejeniyoyin hadin gwiwar tattalin arziki da za su ba da damar shiga kasuwannin kasar China don fitar da kayayyakin amfanin gona na kasashen Afirka da “masu inganci”.
Shugabannin sun fitar da shirin aiwatar da ayyukan 2025-2027 tare da yin alkawarin kiyaye masana’antu da sarkar samar da kayayyaki a duniya da kwanciyar hankali, suna adawa da duk wani nau’i na hadin kai, kariya da matsananciyar matsa lamba, da adawa da kafa bango da shinge, warwarewa da kawo cikas. Chinawa sun sanya Afirka a gefensu kan duk abin da Amurka ke yi a yanzu don dakile ci gaban China.
Manazarta sun yi nuni da cewa, da alama kasar China tana mai da hankali sosai kan batun bayar da kudade ga manyan ayyukan more rayuwa, da kuma yin ayyuka kanana da kyawawan ayyuka. A sa’i daya kuma, bincike mai zurfi kan yanayin taimakon kasar Sin ya nuna cewa, ana samun bambancin nau’ikan tallafin kudi. Yanzu ya zama cakuda tallafi, lamuni da saka hannun jari daga jihar da ta bankuna.
Alkawuran baya-bayan nan na kasar China sun nuna cewa, kasar China na ci gaba da daukar dogon lokaci a matsayin kasa mafi girma wajen samar da taimakon tattalin arziki ga Afirka. Har ila yau, nahiyar ta fahimci kimar kasar China a matsayin abokiyar zamanta a ci gabanta bayan shekaru aru-aru da kasashen Turai ke amfani da su.
Yawan kasuwancin China da Afirka
Da yake mayar da martani ga taimakon da kasar China ta bayar, da kuma karin alkawuran, shugaban kasar Mauritania, kuma shugaban kungiyar Tarayyar Afirka, Mohamed Ould Ghazouani, ya bayyana cewa, hadin gwiwar dake tsakanin China da Afirka babban abin koyi ne ga hadin gwiwar dake tsakanin kudu da kudu. Ya ce nahiyar Afirka tana matukar bukatar taimakon kasar Sin wajen tabbatar da tsaro da kwanciyar hankali, da sa kaimi ga bunkasuwa, da karfafa muryarta a tarukan kasa da kasa.”
Kasar China tana da karfin rike matsayinta na babbar abokiyar ciniki a nahiyar. Bukatar buƙatun ma’adinan Afirka da ake buƙata don rikiɗawa zuwa makamashin kore, adadin kasuwancin Sin da Afirka a shekarar 2023 ya kai dala biliyan 282.
A cikin shekarun da suka gabata, Beijing ta samar da hoton abokantaka da kasashe masu tasowa – kuma yawancinsu Afirka ce. Kasar China ta yi lissafin irin wannan taron a matsayin “babban haduwar babban iyali na China da Afirka.” Har ila yau, kasar Sin ba ta dauke da wani kaya mai tarihi na mulkin mallaka da abin da ya haifar da wuce gona da iri kan nahiyar Afirka.
Sakamakon wannan wayar da kan jama’a ya bayyana a fili don nuna goyon baya ga kasar China ta iya jawo hankalin kungiyoyin kasa da kasa da samun damar samun muhimman ma’adanai masu mahimmanci don bukatun makamashi na gaba.
Ƙarfin da China a ke da shi na ci gaba da gudanar da waɗannan tarurrukan na shekara uku, da jawo wani babban yanki na shugabancin Afirka sama da shekaru ashirin, wani gagarumin ci gaba ne na siyasa. Zuba jarin da aka sanya yanzu ya sanya kasar China za ta ci moriyar al’adu masu zuwa.
Tare da dukkan alkawuran da ta dauka kan kasashen Afirka da BRI, kasar China na fatan aike da sako cewa, birnin Beijing ya ba da wani tsari mai inganci, kuma yana da cikakken goyon baya a wajen kasashen yammacin duniya.
Sajjad Ashraf ya taba zama babban farfesa a makarantar kula da manufofin jama’a ta Lee Kuan Yew a jami’ar kasar Singapore daga shekarar 2009 zuwa 2017. Ya kasance memba a ma’aikatar harkokin wajen Pakistan daga 1973 zuwa 2008 kuma ya zama jakada a kasashe da dama.