Manjo Janar Amin Hatit ya bayyana cewa: Abin da Yaman ke yi shi ne mayar da martani ga laifin da Isra’ila ta yi, wanda shi ne killace Gaza.
Mafita ita ce Isra’ila ta daina kai hare-hare, sannan Yemen ta ja da baya.
Kamfanin dillancin labaran shafin sadarwa na Ahlul Bayt (AS) na – ABNA – ya habarta maku cewa: dakarun gwagwarmaya a kasashen Labanon da Siriya zuwa Iraki da Yemen suna kokarin haifar da rikici ga gwamnatin sahyoniyawa da kawayenta, da ruguza manufar wannan gwamnati ta karya da kuma rage duk wani abu na tashin hankali da matsi ga al’ummar Gaza.
Dangane da haka ne ‘yan kasar Yaman da ke cikin tekun bahar maliya suka takaita sararin jiragen ruwa da ke da nufin tashi zuwa yankunan da aka mamaye kuma a zahiri sun kawo cikas ga tsarin tattalin arzikin Isra’ila ta hanyar haifar da tabarbarewar tattalin arzikin Isra’ila.
Domin tunkarar Yamanawa, Amurka na neman kafa kawancen kasa da kasa a tekun Bahar Maliya da Tekun Aden.
Hadin gwiwar da Amurka ta yi niyyar kullawa kan ‘yan Houthi tare da kasancewar kasashe 39 an kafa shi ne tare da kasancewar kasashe 10 kacal, wanda ke nuna gazawar Amurkan shigar da kasashe irinsu UAE, Masar da Saudiyya a cikin wannan kawancen sojojin ruwa.
Domin yin la’akari da kafa kawancen kasa da kasa na Amurka don tinkarar ayyuka da ayyukan sojojin ruwa na sojojin Yemen, kamfanin dillancin labaran ABNA ya yi hira da Dr. Amin Hatit, malami a jami’ar Beirut, kuma marubuci kuma kwararre kan harkokin soja:
Farfesan na jami’ar Beirut ya bayyana dalilan da suka sanya dakarun kasar Yemen shiga fage domin tunkarar gwamnatin sahyoniyawa da cewa: tushen lamarin shi ne mamayewar da Isra’ila ke yi a zirin Gaza.
Tare da killace yankin Zirin Gaza, gwamnatin yahudawan sahyoniya ta hana al’ummar wannan kasa ruwa da magunguna da abinci da duk wani abu da ya shafi rayuwar bil’adama.
Kasar Yemen ta goyi bayan al’ummar Zirin Gaza da dakarunta na kasa da kasa, sannan ta fuskanci cin zarafi na gwamnatin sahyoniyawa, don haka kasar Yemen ta dakile zirga-zirgar jiragen ruwa da ke jigilar kayayyaki da hidima ga gwamnatin sahyoniyawa tare da kai hari kan tashar jiragen ruwa na Eilat ko Umm al-Rasharsh.
Dr. Amin Hatit ya kara da cewa: Abin da kasar Yemen ke yi, martani ne ga matakin da Isra’ila ta dauka na aikata laifuka, wanda shi ne killace Gaza. Mafita ita ce Isra’ila ta daina kai hare-hare, sannan Yemen ta ja da baya.
Shi dai wannan masani na soji ya ce game da makirce-makircen gwamnatin sahyoniyawan: Amurka ba ta son samar da hadin kai da goyon baya a yankin, amma tana son ci gaba da ayyukanta da da siyasar manufofinta na ja da baya, ta haifar da rarrabuwar kawuna da rashin jituwar kawuna domin kawai ta samu damar cigaban gudanar ayyukanta.
Duk da Amurka ba ta yi tunanin cewa kasar Yemen da take kilomita dubu biyu daga Falasdinu, ta iya tallafawa mutanen Gaza da ake zalunta ba.
A maimakon ta magance wannan lamarin, sai ta nufi haifar da wasu al’amuran, a maimakon magance dalilan da suka sanya ‘yan Yemen ta dauki wannan mataki, ba ta yin wani abu da zai kawar da takunkumin da aka yi wa Zirin Gaza, amma tana son kare Isra’ila ta hanyar barin Isra’ila ta ci gaba da kasancewa a cikin wuce gona da iri da hana Yaman kariya da tallafawa zirin Gaza da kuma yi mata hidima.
Don haka ne ta kafa runduna ta kasa-da-kasa wadda kasashe goma suka shiga, mafi yawansu kasashen yammaci ne da kuma Amurkawa; Ƙasar Larabawa guda ɗaya ce ta Bahrain tana cikin waɗannan ƙasashe, wadda ke da alaƙa da Isra’ila da kuma ƙoƙarin tabbatar da muradun gwamnatin sahyoniyawan.
Ya ce game da manufofin kawancen kasa da kasa da Amurka ke jagoranta: kawancen sojan da Amurka ke ikirarin tabbatar da ‘yancin zirga-zirga a cikin tekun bahar maliya ya dogara ne akan karya, domin Amurka ta san cewa jigilar kayayyaki a cikin tekun bahar maliya ce. kuma Yemen ce ke kula da zirga-zirgar jiragen ruwa na kasa da kasa a cikin Bahar Maliya.
Kuma ba tai wata barazana ba. A maimakon haka, matakin Yemen shi ne don matsawa Isra’ila lamba kan ta dage shingen da ta yi wa zirin Gaza.
Dokta Amin Hatit ya ce game da yuwuwar kawancen kasa da kasa ya cimma manufofinsa: Tsarin shiga tsakani na Yemen da ayyukan soji kan jiragen ruwa da ke zuwa Isra’ila ba nau’i daya ya tsaya ba; Ana iya aikata hakan ta hanyar jiragen ruwa, makamai masu linzami na sama zuwa teku, da jirage marasa matuka masu dauke da makamai.
Idan sojojin kasashen duniya daban-daban za su iya kare jiragen ruwan da ke zuwa Isra’ila daga kutsawa da jiragen ruwan Yaman, ba za su iya kare su daga jirage marasa matuka da makamai masu linzami da ake harbawa daga doron kasa ba.
Ya kara da cewa: Idan har Amurka na son hana kasar Yemen hari kan jiragen ruwa da ke zuwa Isra’ila, to sai ta shiga da kasar Yemen, sannan ta sake maimaita yakin da aka yi a baya wanda ya kawo karshe cikin nasara.
Harin gamayyar kasashen yankin karkashin jagorancin kasar Saudiyya, a karkashin kulawar Amurka, ya dauki tsawon shekaru 7 ana kai wa, amma bai yi nasara ba, kuma sabon yakin, wani abu ne makamancin haka, wanda kuma bai samar da sakamako mai kyau ba.
Shi dai wannan marubuci dan kasar Labanon ya jaddada cewa: Amurka da ke son nuna kanta da kuma ikirarin cewa ita ce mai kare Isra’ila kuma mai kare wuce gona da iri da muradun wannan gwamnatin ta bogi, idan har ta yi amfani da karfin soji, to za ta shiga yankin cikin fadan soji sakamakon haka za a toshe hanyar kewayawa ta ƙasa da ƙasa Ma’ana, maimakon tabbatar da ‘yancin kewayawa, za’a toshe hanyar kewayawa.
Don haka, mun yi imanin cewa, Amurka ba za ta yi nasara ba wajen kokarin cimma wannan buri.
Ga wata tambaya da ke bukatar amsa, wato shin Amurka ta yi haka ne domin kubutar da kanta daga matsin lambar Isra’ila?
Ko zata iya matsawa Isra’ila ta dakatar da yakin a karshen wannan shekara?
Wannan ƙwararren masanin aikin soja ya ce game da ci gaban da sojojin Yemen suka samu a yaƙin da suka gabatar: Yaman ta kasance cikin mummunan hari na tsawon shekaru bakwai, da mugun nufi da aikata laifuka, kuma ta yi amfani da kayan aiki da ƙarfin gaske wajen tunkuɗar wannan mamaya. Don haka a tafarkin kare kai, ta sami damar bin hanyar ci gaban soja da ci gaba da samun makamai da harsasai.
Daya daga cikin manyan hatsarin da Yaman ke tsoro shi ne hadarin teku; Domin kasar Yemen kasa ce dake bakin teku kuma akwai hanyar zuwa teku daga gabacin Bab al-Mandab.
Sakamakon haka, saboda ci gaban soji da kuma goyon bayan da take samu daga kawayenta a fagen gwagwarmaya, ya sanya kasar Yemen ta samu abin da ake bukata na tsaron ruwa.
Misali, Yemen na da makamai masu linzami daga sama zuwa teku don kare gabar tekun ta yadda ya kamata. A gefe guda, tana da jiragen ruwa masu sauri.
Har ila yau, tana da masu nutsewa cikin teku da ke tafiya da ƙananan jiragen ruwa.
Haka nan kuma yayin da yake ishara da karfin jiragen yakin Yemen, Dr. Hatit ya ce: A daya hannun kuma, kasar Yemen na da jiragen leken asiri da jiragen sama masu saukar ungulu masu dauke da bama-bamai.
Don haka Yemen na iya katse jiragen da ke zuwa Isra’ila. Idan har gamayyar kasa da kasa za ta iya kare jiragen, to ba za ta iya hana makamai masu linzami da jirage masu saukar ungulu isa da kuma kai musu hari ba, musamman ganin tazarar da sojojin Yemen za su iya yi na da nisa daga gabar teku. Don haka, a ra’ayina, kokarin da Amurka ke yi ba zai cimma burinsu ba, wasu kuma na iya tunanin cewa Amurka ta karbe ikon jigilar kayayyaki a tekun Bahar Maliya, amma wannan batu ba shi da tabbas kuma ba shi da dawwama.
Ya ce game da yiwuwar barkewar wani babban yaki a yankin: Na yi imanin cewa, halin da ake ciki a yankin bai bayar da damar yin arangama ta soja kai tsaye tsakanin Amurka da kawayenta a bangare guda ba, da kuma turbar gwagwarmaya karkashin jagorancin Jamhuriyar Musulunci a yanzu ba. Har yanzu dai ba a samar da yanayin yakin da muke kira “Babban Yakin” ba. Na yi imani cewa bangarorin biyu ko wasu kasashe suna guje wa yakin.
Farfesan na jami’ar Beirut ya ce game da kawancen da Amurka ke jagoranta a kan kasar Yemen: Amurka ta sanar da cewa Saudiyya da Masar da kuma Hadaddiyar Daular Larabawa za su shiga cikin kawancen kasa da kasa, amma da sanarwar wannan labari a fili yake cewa wadannan kasashe sun ki shiga cikin kawancen. Na yi imanin cewa Saudiyya ta yi aiki mai kyau saboda bai dace da kasar ta gabatar da kanta a matsayin mai goyon bayan Isra’ila ba.
Ya fadakar a karshen tattaunawar da cewa: Abinda kawai Yemen ke so shi ne a dage shingen da aka yi wa Gaza. Kasar Yemen ba ta kai hare-hare da harbinta kan wata kasa daga cikin kasashen larabawa ba, kuma ba ma’ana ba ne kasashen larabawa su dauki matakin kiyayya da kasar Yemen ko kuma su dauki wani matsayi na.
Source: ABNAHAUSA
